De sluipwesp is een zeer kleine, vaak onopvallende wespensoort die geen bedreiging vormt voor mensen, maar een belangrijke rol speelt in de natuur. Ze worden voornamelijk ingezet als natuurlijke bestrijders van plaaginsecten. Hoewel ze meestal nuttig zijn, kunnen ze bij bepaalde omstandigheden overlast veroorzaken, vooral in grote aantallen.
De sluipwesp (familie Ichneumonidae of Braconidae) is een parasitaire wesp die haar eieren legt in of op andere insecten. Deze insectenlarven worden vervolgens door de sluipwesp gebruikt als voedselbron voor hun jongen. Sluipwespen zijn vooral bekend uit kassen en landbouwgebieden waar ze natuurlijke vijanden zijn van plagen zoals bladluizen, witte vliegen en rupsen.
Sluipwespen zijn vaak klein en slank gebouwd, variërend in grootte van 0,2 tot 1,5 cm. Kenmerken zijn:
Een lang, dun achterlijf
Vaak zwart of bruin van kleur, soms met gele of rode accenten
Lange antennes
Sommige soorten hebben een opvallende legboor (ovipositor) bij het vrouwtje
Door hun bescheiden uiterlijk worden ze vaak verward met kleine vliegjes of mugjes.
De sluipwesp leeft als parasiet. Ze zoekt actief naar een geschikte gastheer, zoals een rups of bladluis, waarin ze haar eitjes legt. De larve van de sluipwesp groeit in of op het lichaam van de gastheer en gebruikt deze als voedselbron. Uiteindelijk sterft het slachtoffer en komt de volwassen sluipwesp tevoorschijn.
Volwassen sluipwespen voeden zich meestal met nectar, stuifmeel of honingdauw. De larven echter leven parasitair en voeden zich met het lichaam van hun gastheer. Hierdoor spelen sluipwespen een belangrijke rol bij het bestrijden van plagen in de natuur en in de land- en tuinbouw.
Hoewel sluipwespen in de meeste gevallen nuttige insecten zijn, kunnen ze soms overlast geven, bijvoorbeeld als ze in grote aantallen binnenkomen. In zulke gevallen kun je het volgende doen:
Horren plaatsen bij ramen en deuren
Kieren en naden dichten om binnendringen te voorkomen
Lichtbronnen afschermen in de avonduren (ze worden aangetrokken door licht)
Insectengaas aanbrengen in ventilatieopeningen
Gebruik van een stofzuiger om binnengedrongen exemplaren te verwijderen
De ontwikkeling begint zodra het vrouwtje haar eitje legt op of in een gastheer. De larve ontwikkelt zich in enkele dagen tot weken, afhankelijk van de soort en omgevingstemperatuur. Nadat de larve zich volledig heeft gevoed, verpopt zij zich en komt uiteindelijk als volwassen sluipwesp tevoorschijn. Een enkele generatie kan zich binnen twee weken ontwikkelen, wat snelle populatiegroei mogelijk maakt bij gunstige omstandigheden.
In huiselijke omgevingen veroorzaken sluipwespen zelden overlast. Ze steken niet, maken geen geluid en richten geen schade aan. Toch kunnen ze hinderlijk zijn als ze in grote aantallen in woningen of serres voorkomen. Dit gebeurt meestal bij warme temperaturen en openstaande ramen in de buurt van moestuinen of landbouwgebieden.
Als er een wespennest van de sluipwesp wordt ontdekt, is het belangrijk om snel en veilig te handelen. Schakel bij grotere nesten een professionele ongediertebestrijder in om het wespennest te verwijderen.
