De graafwesp is een wespensoort die zich onderscheidt door haar graafgedrag. Deze nuttige insecten spelen een belangrijke rol in het ecosysteem door schadelijke insecten te bestrijden.
Graafwespen zijn solitaire wespen die wereldwijd voorkomen, inclusief in Nederland en België. Ze danken hun naam aan hun gewoonte om tunnels in zandige of losse grond te graven, waar ze hun eitjes leggen. Deze wespen zijn vooral bekend om hun rol als natuurlijke plaagbestrijders, omdat ze vaak jagen op andere insecten om hun larven te voeden.
Graafwespen hebben een slank lichaam dat vaak zwart of geel is, waardoor ze soms worden verward met gewone wespen. Ze variëren in grootte van 5 tot 25 millimeter, afhankelijk van de soort. Hun vleugels zijn transparant en ze hebben krachtige kaken die ze gebruiken om prooien te vangen en te verwerken. De meeste soorten hebben opvallende kleurpatronen, wat hen helpt om roofdieren af te schrikken
Graafwespen leven solitair en graven zelf hun nesten in zandige of losse grond. Ze gebruiken hun poten om gangen en kamers te maken waarin ze eitjes leggen. Elke kamer wordt gevuld met verlamde insecten als voedsel voor de larven. Zodra de larven uitkomen, voeden ze zich met de achtergelaten prooien totdat ze klaar zijn om te verpoppen en als volwassen wesp naar buiten komen.
Volwassen graafwespen voeden zich voornamelijk met nectar van bloemen, terwijl hun larven afhankelijk zijn van gevangen insecten. De volwassen wespen spelen hierdoor ook een rol in de bestuiving van planten. De prooien die ze voor hun larven vangen, bestaan vaak uit vliegen, rupsen en andere schadelijke insecten, wat hen tot nuttige helpers in tuinen en landbouwgebieden maakt.
Hoewel graafwespen kunnen overlast veroorzaken. Preventieve maatregelen zijn onder andere:
Een graafwesp doorloopt een volledige metamorfose: ei, larve, pop en volwassen wesp. De eitjes worden in een nestkamer gelegd, waarna de larven zich voeden met de gevangen prooien. Na enkele weken verpoppen ze en komen ze als volwassen wespen uit. De levenscyclus van de meeste soorten duurt enkele maanden, afhankelijk van de temperatuur en beschikbaarheid van voedsel.
Een graafwesp veroorzakt af en toe directe overlast voor mensen. Ze zullen alleen steken wanneer ze zich bedreigd voelen. In sommige gevallen kunnen ze erg hinderlijk zijn wanneer ze in zandbakken, speelplaatsen of bloembedden nestelen. Hun graafactiviteiten kunnen zelfs kleine verzakkingen veroorzaken in gazons of tuinpaden.
Nesten verwijderen door de grond voorzichtig om te spitten, maar in de meeste gevallen laten verwijderen door een professionele ongediertebestrijder.
Een graafwesp kan steken wanneer die zich bedreigd voelt. Hun steek is pijnlijk, maar veroorzaakt zelden ernstige reacties, behalve bij mensen met een allergie voor wespensteken. Het is daarom belangrijk om voorzichtig te zijn bij het verstoren van nesten en indien nodig professionele hulp in te schakelen bij bestrijding.
